SESSIE met Maxim Februari: Doe zelf normaal
Op maandag 26 juni was schrijver, filosoof, jurist en kunsthistoricus Maxim Februari te gast in een SESSIE van de JenV Academie, in samenwerking met de Directie X. “Als we begrijpen dat er nuance is en we met elkaar in gesprek kunnen blijven gaan, is er redding.”
SESSIES zijn bijeenkomsten waarin ambtenaren de ruimte kunnen nemen om met elkaar verder te denken over grote onderwerpen. Deze keer kwam Maxim Februari het gedachtengoed toelichten uit zijn nieuwste boek: ‘Doe zelf normaal. Menselijk recht in tijden van datasturing en natuurgeweld’
Wereld vertaald in data
Volgens Februari hebben technologische revoluties verregaande gevolgen voor mens en maatschappij die je niet kunt voorzien. “Als je er middenin zit, heb je geen idee welke gevolgen dat zijn. In deze technologische revolutie wordt er over de mens heen gehangen en wordt hij opgemeten. De wereld wordt niet meer vertaald in verhalen, maar in data en we kijken naar de afwijking van het gemiddelde.”
Nuance biedt redding
Burgers zijn gereduceerd tot ‘enorme datasets’ en computersystemen gebruiken deze data om 'normaal' en 'abnormaal' te definiëren. Maar welke data verzamel je, en welke niet? Daar gaan overtuigingen en keuzes aan vooraf - en dat is essentieel voor de rechtsstaat. Februari waarschuwt dat we steeds meer als leidraad voor de toekomst datgene gaan aanhouden wat in de afgelopen decennia de meeste mensen wilden – en dat is vastgelegd in data. “Als we begrijpen dat er nuance is en we met elkaar in gesprek kunnen blijven gaan, is er redding. Als we alles verdelen in ja of nee is het gevolg: populisme.”
Een JenV’er in de zaal merkte op dat hij zijn ‘normaal’ niet terugvindt op social media. “Misschien kan ik, met mijn onberispelijke leven dus beter wél actief worden op al die socials, om zo – met mijn data - te zorgen voor een verschuiving van de norm.”
Klimaat en geweld
Ook klimaatverandering – het ‘natuurgeweld’ in de ondertitel - heeft risico’s voor de rechtsstaat, vermoedt Februari. Hij denkt dan niet alleen aan vluchtelingenstromen en wateroorlogen, maar ook aan klimaatactivisme. Veel jongeren voelen zo’n hoge nood dat zij het gebruik van geweld om klimaatbeleid af te dwingen niet uitsluiten.
Paneldiscussie
Na Februari’s inleiding vond er een panelgesprek plaats, onder leiding van Richard de Wit, plaatsvervangend directeur bij Directie X (Innovatie Kennis en Strategie). De discussie spitste zicht voornamelijk toe op de vraag wat nu eigenlijk belangrijk is bij het omgaan met data.
‘Je mag alleen technologie gebruiken waarvan je weet hoe die werkt’, stelde Mark Wiebes, Commissaris van Politie en belast met innovatie. Suzanne Hartholt, Chief Data Officer bij de Justitiële Informatiedienst, benadrukte het belang van een datastrategie waarin je goed omgaat met de gegevens van burgers. Jan van Ginkel, loco-provinciesecretaris van Zuid-Holland, toonde zich voorzichtig optimistisch: “We zitten als maatschappij in de ‘struikelfase’. De opvatting dat technologie alles beter maakt, begint te kantelen. Het lijkt erop dat beleidsmakers enthousiaster zijn over AI dan de tech-giganten zelf, zoals Google. Het zou best kunnen dat we over vijf jaar de menselijke creativiteit de prioriteit geven.”
Deze voorzichtig optimistische uitspraak deed de overwegend wat zware stemming enigszins opklaren. Na afloop werd er nog een tijdlang nagepraat bij een borrel.
De integrale registratie van deze SESSIE is te downloaden via onderstaande link:
https://vimeo.com/user/10644837/folder/16770324
Wachtwoord: FHMdzen%0623